Modifying words. Dutch adverbial morphology in contrast.

Proefschrift van Janneke Diepeveen

In mijn proefschrift houd ik me bezig met een specifiek domein van de woordvorming van het Nederlands waaraan in de bestaande morfologische literatuur nauwelijks aandacht is geschonken, namelijk de vorming van bijwoorden door middel van afleiding. In overzichtswerken van de woordvorming van het Nederlands wordt er een reeks suffixen voor bijwoordvorming genoemd: -(e)lijk, -(e)lings, -gewijs, -erwijs, -halve, -iter, -tjes, -waarts, -weg. De Nederlandse bijwoordelijke suffixen zijn in tegenstelling tot de verwante Duitse bijwoordelijke suffixen tot nu toe maar heel oppervlakkig beschreven. Doorgaans beperken de beschrijvingen zich tot de opsomming van een paar synchrone eigenschappen zonder dat daar enig empirisch onderzoek aan te pas is gekomen. Ook de geschiedenis van deze suffixen is amper behandeld terwijl er voor het Duits uitvoerige historische beschrijvingen bestaan. Met mijn proefschrift beoog ik deze leemten te vullen door een gedetailleerde beschrijving van de Nederlandse bijwoordelijke suffixen aan te bieden vanuit zowel een synchroon als een diachroon perspectief. Daarvoor steun ik op kwalitatief onderzoek van geattesteerde taaldata uit corpora en woordenboeken. Bij het onderzoek worden bovendien twee woordvormingselementen betrokken die nog niet eerder beschreven zijn, namelijk -matig en -technisch, waarvan de Duitse equivalenten -mäßig en -technisch recent in de literatuur onder de aandacht zijn gekomen. Met het oog op het gecombineerde synchrone en diachrone perspectief beschrijf ik de ontwikkeling van elk suffix, gaande van het oudste Nederlands tot het hedendaagse Nederlands. Er worden steeds vergelijkende observaties over de verwante Duitse en Engelse suffixen toegevoegd, die de beschrijving van de Nederlandse suffixen aanzienlijk verrijken.

Het proefschrift is gepubliceerd in Dissertationen online van de Freie Universität Berlin.

Publicaties over dit onderwerp

Diepeveen, Janneke (in voorbereiding). Dutch adverbial morphology: a scalar approach.

Diepeveen, Ariane (2012). Modifying words. Dutch adverbial morphology in contrast. PhD dissertation. Berlin: Freie Universität Berlin. (FU Dissertationen Online)

Diepeveen, Janneke (2012). Remarkably different: Adverbial morphology in Dutch, English and German from a diachronic perspective. In: Maria Bloch-Trojnar & Anna Bloch-Rozmej (eds.), Modules and Interfaces. Lublin: Wydawnictwo KUL, 139-161 (Studies in Linguistics and Methodology, 4). [url]

Diepeveen, Janneke (2012). 1964: Herman Roose, Het probleem van de woordsoorten, in het bijzonder van het bijwoord in het Nederlands. Internationale Neerlandistiek 50: jubileumnummer 1963-2012, 14-16. [Open Access version]

Diepeveen, Janneke (2011). Adverb formation and modification: English, German and Dutch adverbial morphology in contrast. Poznán Studies in Contemporary Linguistics 47:4, 710-731. [url]

Diepeveen, Janneke (2011). Interestingly, interessanterweise, interessant genoeg: De vorming van evaluatieve bepalingen in het Nederlands vanuit contrastief perspectief. Lage Landen Studies 2, 195-220.

Diepeveen, Janneke & Freek Van de Velde (2010). Adverbial Morphology: How Dutch and German are Moving Away from English. Journal of Germanic Linguistics 22:4, 389-413. [pdf]

Hüning, Matthias & Janneke Diepeveen (2009). Simpelweg een suffix? Over bijwoordvorming met -weg. In: Egbert Beijk et al. (red.), Fons verborum. Feestbundel voor prof. dr. A.M.F.J. (Fons) Moerdijk, aangeboden door vrienden en collega's bij zijn afscheid van het Instituut voor Nederlandse Lexicologie. Leiden; Amsterdam: Instituut voor Nederlandse Lexicologie; Gopher BV, 369-380. [pdf]