Geschiedenis van de extramurale neerlandistiek
De geschiedenis van de neerlandistiek buiten het Nederlandse taalgebied gaat terug tot ver in de negentiende eeuw. Tot nu toe is er nauwelijks systematisch onderzoek naar deze geschiedenis. Ons colloquium, dat in mei 2008 aan de Freie Universität Berlin plaatsvond, wilde daar verandering in brengen. 26 neerlandici waren uitgenodigd om een voordracht te houden over aspecten van de geschiedenis van de neerlandistiek in uiteenlopende Europese landen. Daarbij stonden verschillende thematische invalshoeken centraal, zoals de insitutionele geschiedenis van vakgroepen Nederlands in Europa, biografieën van neerlandici en de paradigmatische analyse van het extramurale neerlandistische onderzoek.
Sprekers:
Mona Arfs (Göteborg), Hans Beelen (Oldenburg), Laura Brandt (Luik), Antoinet Brink (Coïmbra), Linde van den Bosch (Nederlandse Taalunie), Anikó Daróczi (Budapest), Heinz Eickmans (Duisburg-Essen / Münster), Wilken Engelbrecht (Olomouc), Jane Fenoulhet (Londen), Judit Gera (Budapest), Jaap Grave (Berlijn), Claudia Huisman (Straatsburg), Guy Janssens (Luik), Stefan Kiedron (Wroclaw), Jan Konst (Berlijn), Marja Kristel (IVN), Niels-Erik Larsen (Kopenhagen), Ann Marynissen (Keulen), Jelica Novakovic-Lopušina (Belgrado), Gábor Pusztai (Debrecen), Rita Schlusemann (Berlijn), Kris Steyaert (Luik), Eddy Verbaan (Nottingham), Arthur Verbiest (Madrid), Roel Vismans (Sheffield).
Het colloquium ‘De Geschiedenis van de Extramurale Neerlandistiek in Europa’ werd georganiseerd door een internationale werkgroep bestaande uit Matthias Hüning (Freie Universität Berlin), Guy Janssens (Université de Liège), Stefan Kiedron (Uniwersytet Wroclawski), Jan Konst (Freie Universität Berlin) en Roel Vismans (University of Sheffield). De praktische organisatie van het colloquium lag in handen van Tanja Holzhey (Freie Universität Berlin).
Het colloquium werd mede mogelijk gemaakt dankzij de financiële steun van de Nederlandse Taalunie.
Programma
| Woensdag, 28 mei 2008 | |
| vanaf 16.30 uur | Inschrijving, Koffie en thee |
| 17.30-17.45 | Jan Konst (Berlijn), Officiële opening |
| 17.45-18.45 | Guy Janssens (Luik), Het onderwijs van het Nederlands in Wallonië en Luxemburg onder koning Willem I (1815-1830): een didactisch-linguïstische proeftuin. |
| vanaf 19 uur | Diner in restaurant Galileo |
| Donderdag, 29 mei 2008 | |
| 10.00-10.30 (PLENAIR) | Linde van den Bosch (Nederlandse Taalunie), Neerlandistiek wereldwijd. |
| Sessie 1: Hongarije | Sessieleider: Matthias Hüning |
| 10.45-11.15 | Judit Gera (Budapest), Hongaarse neerlandici ‘avant la lettre’. De kring rond Nicolaas en Adriaan Beets. |
| 11.15-11.45 | Gábor Pusztai (Debrecen), Institutionele geschiedenis van de Vakgroep Nederlands aan de Universiteit Debrecen in Hongarije. |
| 11.45-12.15 | Anikó Daróczi (Budapest), Het Hongaarse gezicht van de Nederlandse cultuur. |
| Sessie 2: Polen en Duitsland I | Sessieleider: Guy Janssens |
| 10.45-11.15 | Stefan Kiedroń (Wroclaw), Neerlandica Wratislavensia. De neerlandistiek aan de oevers van de Oder (1823 – 2008). |
| 11.15-11.45 | Heinz Eickmans (Duisburg-Essen), Tussen Flamenpolitik, Ahnenerbe en Westforschung. Ideologische dwaalwegen van de Duitse Neerlandistiek 1915-1945. |
| 11.45-12.15 | Hans Beelen (Oldenburg), Extramurale neerlandistiek in de grensstreek: Noordwest-Duitsland. |
| 12.15-14.00 | Lunchpauze |
| 14.00-14.30 (PLENAIR) | Marja Kristel (IVN), De internationale neerlandistiek verenigd. |
| Sessie 3: Wallonië en Frankrijk | Sessieleider: Roel Vismans |
| 14.45-15.15 | Kris Steyaert (Luik), “Uw gouden moedertael uit leeraerstoel verdrongen”: de Nederlandse literatuurstudie als prescriptieve Landeskunde in de Waalse provincies (1814-1900). |
| 15.15-16.00 | Koffie en thee |
| 16.00-16.30 | Laura Brandt (Luik), Kritisch overzicht van de historiografie van de neerlandistiek in het Franse taalgebied. |
| 16.30-17.00 | Claudia Huisman (Straatsburg), Met de Franse slag? Van pioniers tot professoren of de gestadige ontwikkeling van de neerlandistiek in Frankrijk. |
| Sessie 4: Zuidelijk Europa | Sessieleider: Bettina Noak |
| 14.45-15.15 | Jelica Novaković (Belgrado), Zuidslavische enthousiastelingen. |
| 15.15-16.00 | Koffie en thee |
| 16.00-16.30 | Antoinet Brink (Coïmbra), Lilliputterlanden en goliathgedachten: Portugal, Nederland en de neerlandistiek. |
| 16.30-17.00 | Arthur Verbiest (Madrid), Een klap van de molenwiek. |
| Vrijdag, 30 mei 2008 | |
| 9.30-10.00 (PLENAIR) | Jaap Grave (Berlijn), Grenzen en mogelijkheden van het onderzoek naar de geschiedenis van de internationale neerlandistiek. |
| Sessie 5: Scandinavië en Engeland | Sessieleider: Stefan Kiedroń |
| 10.00-10.30 | Mona Arfs (Göteborg), Neerlandistiek in Zweden. |
| 10.30-11.00 | Niels Erik Larsen (Kopenhagen), Nederlands in Denemarken. |
| 11.00-11.30 | Koffie en thee |
| 11.30-12.00 | Jane Fenoulhet (Londen), Disciplinaire spanningen. De Londense Leerstoel(en). |
| 12.00-12.30 | Eddy Verbaan en Roel Vismans (Sheffield), Modern Dutch Studies. Peter King en de opkomst van de interdiscipline. |
| Sessie 6: Tsjechië, Slowakije en Duitsland II | Sessieleider: Judit Gera |
| 10.00-10.30 | Wilken Engelbrecht (Olomouc), Tegen de verdrukking in: Een korte geschiedenis van de neerlandistiek in Tsjechië en Slowakije. |
| 10.30-11.00 | Ann Marynissen (Keulen), Van ‘Deutsch-Niederländisches Forschungsinstitut’ tot ‘Institut für Niederlandistik’: de geschiedenis van de neerlandistiek in Keulen. |
| 11.00-11.30 | Koffie en thee |
| 11.30-12.00 | Rita Schlusemann (Berlijn), De betekenis van Jacob Grimm voor de Neerlandistiek. |
| 12.00-12.30 | Jan Konst (Berlijn), Tussen ‘Philologie’ en ‘Kulturvermittlung’: Vondel-beschouwing in Duitsland tijdens de tweede helft van de negentiende eeuw. |
| 12.30-12.45 | Sluiting |