NIEUWSBRIEF NIEDERLAENDISCHE PHILOLOGIE
Onderwerpen van dit nummer (01a/2008):
1. GERARD REVES WELT
Vrijdag 25 januari, 20.00
Literarische Colloquium Berlin
Am Sandwerder 5
D-14109 Berlin
www.lcb.de
De Nederlandse schrijver Gerard Reve (1923-2007) wordt algemeen beschouwd als een van de belangrijkste naoorlogse Nederlandse auteurs, maar anders dan bijvoorbeeld Cees Nooteboom of Harry Mulisch is hij hier te lande nauwelijks bekend. Reve heeft een omvangrijk oeuvre op zijn naam staan. Hij debuteerde in 1947 met de roman De Avonden, maar het genre dat hem in zijn lange schrijversleven het meest gelegen heeft, is zonder enige twijfel de brief geweest. Van Reve verschenen meer dan twintig autobiografisch gerichte Briefsammlungen, soms gericht aan een anoniem lezerspubliek, niet zelden ook aan met naam en toenaam bekende adressaten. Reve is een man van grote tegenstellingen geweest en zijn persoon was in de Nederlandse samenleving niet onomstreden. Hij is meer dan eens in conflict met de autoriteiten gekomen en door zijn tegenstanders, die de vrijzinnige en provocatieve toonzetting van zijn werk veroordeelden, is hij tot voor de hoogste Nederlandse rechtbank gedaagd. Reve heeft een belangrijke rol gespeeld in de emancipatie van de homoseksualiteit en de gelijkgeslachtelijke liefde is een centraal, misschien wel hét centrale thema in zijn werk. Daarnaast spelen 'verrassend genoeg!' katholicisme en Mariaverering een belangrijke rol, zijn zijn boeken doordrenkt van 'Weltschmerz' en is er nogal eens sprake van argumentaties die wij vandaag de dag al snel politiek incorrect zouden noemen. Maar meent Reve alles wat hij schrijft? De toon van zijn werk is zo door-en-door ironisch, dat je als lezer soms niet zeker weet of het met het leven en de liefde nu wel écht zo treurig gesteld is als de auteur dat doet voorkomen. En hoe kan het zijn dat juist hij als praktizerende homosekseel zich aan het einde van de jaren zestig, wanneer velen zich juist van het geloof afkeren, tot de kerk van Rome bekeert? De tegenstellingen die in het werk en de persoon van Reve besloten liggen, maar ook de problemen die zich voordoen wanneer men bewust ironische literatuur van de ene taal naar de andere taal probeert over te zetten, zullen er mede verantwoordelijk voor zijn dat deze intrigerende auteur tot dusverre zo weinig aandacht in Duitsland gekregen heeft. Over het werk van Reve en de problemen die zich bij de vertaling voordoen zullen gerenommeerde vertalers van Nederlandse literatuur zich uitspreken: Helga van Beuningen, Gerd Busse, Waltraud Hüsmert (aangevraagd), Rainer Kersten, Marlene Müller-Haas, Gregor Seferens en Ira Wilhelm. De avond wordt gemodereerd door Jan Konst (FU Berlin) en Ton Naaijkens (Universiteit Utrecht).
Met de vriendelijke ondersteuning van het Nederlands Literair Productie- en Vertalingenfonds en de Nederlandse ambassade te Berlijn.
Jan Konst